Müteselsil Kefalet Nedir?

Müteselsil kelimesi ile anlatılmak istenen; “Alacaklının dogrudan dogruya asıl borçluya basvurmaksızın kefil aleyhine takibe geçebilmesi” dir.

Müteselsil kefalet BK md. 487’de (tasarı md. 591) düzenlenmiştir. Kefil borçlu ile beraber müteselsil kefil ve müşterek borçlu sıfatı veya bu gibi diğer sıfatla borcun ifasını deruhte etmiş ise alacaklı asıl borçluya müracaat ve rehinleri nakde tahvil ettirmeden evvel kefil aleyhine takibat icra edebilir.

Tasarıda ise müteselsil borçlu ibaresi farklı bir kavram olduğu için metinden çıkarılmıştır.

Tasarı madde 591: Kefil müteselsil kefil sıfatıyla veya bu anlama gelen bir ifadeyle yükümlülük altına girmeyi kabul etmişse alacaklı borçluyu takip etmeden veya taşınmaz rehnini paraya çevirmeden kefili takip edebilir. Ancak bunun için borçlunun açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması veya borçlunun ifada gecikmesi ve ihtarın sonuçsuz kalması gerekir.

Alacak teslime bağlı taşınır rehni veya alacak rehni ile güvenceye alınmış ise, rehnin paraya çevrilmesinden önce kefile başvurulamaz. Ancak, alacağın rehnin paraya çevrilmesi yoluyla tamamen karşılanamayacağının önceden hakim tarafından belirlenmesi veya bunun anlaşmayla öngörülmesi ya da borçlunun iflas etmesi veya konkordato mehli verilmesi hallerinde rehnin paraya çevrilmesinden önce de kefile başvurulabilir.

Yeni düzenleme yapılırken kaynak İsviçre Borçlar Kanunu’nun 497. maddesi göz önüne alınmış ve maddenin sistematiğine göre BK md. 487/2. fıkrası gereksiz görülerek buraya alınmamıştır.

Görülmektedir ki, yeni tasarıda müteselsil kefalette dahi kefile dorudan müracaat için bazı koşullar getirilmiştir.

Borçlunun açıkça ödeme güçsüzlüğü içinde olması veya ifada gecikmiş olması ve gecikmeye ilave olarak gecikme üzerine gönderilen ihtarın da sonuçsuz kalması gerekmektedir.

Tasarıda gayrimenkul rehni yönünden esaslı bir farklılık yoktur. Eğer borçlu edimde gecikmiş ve alacaklı ihbarda bulunmuş, ihtarda semeresiz kalmış ise kefili derhal takip edebilmektedir.

Menkul ve alacak rehnin de ise istisnalar hariç önce bunları paraya çevirmesi gerekmektedir