VERGİ ZİYAI CEZASININ MUHATABI KİMDİR?

Vergi ziyaı cezası kesilebilmesi için, verginin ziyaa uğratılmış olmasının yeterli olmadığı, ayrıca, vergi ziyaına mükellef veya vergi sorumlusu tarafından neden olunması ve bunlar ile eylem arasında illiyet bağı kurulabilmesi gerektiği hk.

İstemin Özeti: Davacı Şirket adına, 26.11.1999 tarihinde iktisap ettiği araç için sahte vergi dairesi alındıları düzenlediğinden bahisle kesilen üç kat vergi ziyaı cezasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; dosyanın incelenmesinden, sahte belge düzenlenmesi fiili ile ilgili olarak davacı Şirketin temsilcisi hakkında Cumhuriyet Savcılığına yapılan suç duyurusu üzerine, … plakalı aracın alımı ve tescili konusunda şirket temsilcisi tarafından trafik tescil ve takip işlemleriyle uğraşan … Oto adı altında faaliyet gösteren kişilere, noterce düzenlenen 25.11.1999 günlü vekâletnameyle yetki verildiğinin; bu kişiler tarafından tescil ile ilgili işlemler yapılırken Şirketin temsilcisinin bilgisi olmaksızın sahte vergi dairesi alındıları düzenlendiği saptandığından, Şirket temsilcisi hakkında kamu davası açmayı gerektirir delil mevcut olmadığı gerekçesiyle takipsizlik kararı verildiğinin anlaşıldığı; bu nedenle, dava; Şirketin fiilinden veya iştirakinden dolayı vergi ziyaına sebebiyet verildiği yolunda somut bir tespit bulunmayan olayda üç kat olarak kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka uyarlık görülmediği; ancak, verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesi, vekalet veren davacı Şirketin temsilcisinin eyleminden kaynaklandığından, bir kat vergi ziyaı cezası kesilmesi icap ettiği gerekçesiyle, davanın bir kat vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmının reddi, ceza kesme işleminin bu tutarı aşan kısmının ise iptali yolundaki Vergi Mahkemesinin kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının inceleme raporu doğrultusunda yapılan işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülere bozulması istenilmektedir.

Karar: Temyiz başvurusu; davacı Şirket adına, 26.11.1999 tarihinde iktisap ettiği araç için sahte vergi dairesi alındıları düzenlediğinden bahisle kesilen üç kat vergi ziyaı cezasına ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada; davanın bir kat vergi ziyaı cezasına ilişkin kısmının reddi, ceza kesme işleminin bu tutarı aşan kısmının ise iptali yolundaki vergi mahkemesi kararının iptale ilişkin hüküm fıkrasının bozulması istemine ilişkindir.

Dosyanın incelenmesinden; davacı Şirketin temsilcisi tarafından, … plakalı aracın alımı ve tescili konusunda, trafik tescil ve takip işlemleriyle uğraşan … Oto adı altında faaliyet gösteren kişilere, 25.11.1999 günlü, Üsküdar Sekizinci Noterliğince düzenlenen vekaletnameyle yetki verildiği; bu kişiler tarafından tescil ile ilgili işlemler yapılırken, Şirketin Temsilcisinin bilgisi olmaksızın, (…)Vergi Dairesi Müdürlüğü başlıklı 15.12.1999 gün ve GH-363078 numaralı; İstanbul Nakil Vasıtaları Vergi Dairesi Müdürlüğü başlıklı ait 26.11.1999 gün ve L1/776 numaralı sahte vergi dairesi alındılarının düzenlendiği yapılan vergi incelemesiyle tespit edilen sahte belge düzenlenmesi fiili ile ilgili olarak davacı Şirketin temsilcisi hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulduğu; Savcılıkça yapılan inceleme sonucunda, şirket temsilcisi hakkında kamu davası açmayı gerektirir delil mevcut olmadığı gerekçesiyle takipsizlik kararı verilmesine karşın, davalı İdarece, davacı Şirket tarafından sahte vergi dairesi alındıları düzenlendiğinden bahisle taşıt alım vergisi ile eğitime katkı payı tahakkuk ettirildiği ve üç kat vergi ziyaı cezası kesildiği; davacı Şirketçe, taşıt alım vergisi ile eğitime katkı payı ödenerek, üç kat vergi ziyaı cezasına karşı işbu davanın açıldığı; Mahkemece istemin özetinde yazılı gerekçeyle, davanın kısmen reddedildiği; kısmen de dava konusu işlemin iptal edildiği anlaşılmıştır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesinin, 4369 sayılı Kanunla değiştirilerek, 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe giren şeklinin ilk fıkrasında; vergi ziyaı suçu, mükellef veya sorumlu tarafından 341. maddede yazılı hallerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi olarak tanımlanmış; aynı maddenin ikinci fıkrasında da, vergi ziyaı cezasının hesaplanış biçimi düzenlendikten sonra, vergi ziyaına 359. maddede yazılı fiillerle sebebiyet verilmesi halinde, bu cezanın üç kat olarak uygulanması öngörülmüştür.

Görüldüğü üzere; vergi ziyaı cezası kesilebilmesi için, verginin anılan Kanun’un 341. maddesinde tanımlanan anlamda ziyaa uğratılmış olması yeterli değildir; ayrıca, vergi ziyaına mükellef veya vergi sorumlusu tarafından neden olunması da gereklidir. Başka anlatımla; vergi idaresinin ceza kesme yetkisini kullanabilmesi, vergi ziyaı ile mükellef ya da vergi sorumlusunun eylemi arasında illiyet bağının kurulabilmesine bağlıdır.

Oysa; olayda, vergi ziyaına, trafik ve tescil işlemlerini yapan firma yetkililerince, davacı Şirket temsilcisi tarafından verilen yetkinin sınırı aşılarak, sebebiyet verildiği; dolayısıyla, vergi ziyaı ile davacı Şirket arasında illiyet bağının mevcut olmadığı, dosyadaki belge ve bilgilerden anlaşılmıştır.

Bu bakımdan; davacı adına ceza kesilmesine ilişkin işlemde isabet bulunmadığından; temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, mahkeme kararının anılan işlemin kısmen iptali yolunda verilen temyize konu hüküm fıkrasının bozulmasını gerektirir nitelikte görülmemiştir.

Açıklanan nedenle, temyiz isteminin reddine, oybirliği ile karar verildi.

——————————————————————————————————————-

Danıştay 7. Daire

Tarih : 16.05.2007

Esas No : 2005/4588

Karar No : 2007/2376

VUK Md. 344

Benzer Konular:

1. VERGİ TEKNİĞİ RAPORU ESAS ALINARAK TARHİYAT YAPILMASI VE CEZA KESİLMESİ
2. VERGİ İNCELEMESİNDE TEMİNAT İSTENMESİ VE İHTİYATİ HACİZ UYGULAMASI
3. Vergi İnceleme Raporu Tebliğ Edilmeksizin, Vergi Ve Ceza İhbarnamelerinin Tebliği
4. SAHTE FATURA KULLANIMINA YÖNELİK DELİL YETERSİZLİĞİ
5. TEMİNAT İSTEME VE İHTİYATİ HACİZ