SGK “KIDEM TAZMİNATI ALABİLİR” YAZISI NASIL ALINACAK?

Bilindiği üzere, 08.09.1999 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Yasası’yla 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine 5. numaralı bent ilave edilerek işçilere emekli olmadan iki emeklilik şartını yerine getirenler istedikleri takdirde işlerinden ayrılıp Kıdem Tazminatı alma hakkı verilmişti. Bu kanuna göre: İster kadın olsun ister erkek, en az 15 yıldan beri sigortalı olması ve en az 3600 gün sayısını tamamlayanlar, diledikleri zaman SGK’ya başvurup kıdem tazminatı yazısı isteyebilirler.

Mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun yürürlükteki yegâne maddesi olan ‘Kıdem Tazminatı’ başlıklı 14. maddesine 4447 sayılı Kanun ile eklenen 5. bendine göre, yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını tamamlamış olanlara kendi istekleriyle işten ayrılmaları halinde kıdem tazminatının ödenebileceği hüküm altına alınmıştır. Bu iki şartı da diğer hak ediş şartlarıyla birlikte tamamlayanlar, işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirler. Diğer bir ifadeyle, söz konusu 14. madde, 506 sayılı Kanun’un geçici 81. maddesinde yazılı yaş şartı hariç, diğer şartları, tamamlayanlara kıdem tazminatı alarak işyerlerinden ayrılma hakkı vermiştir. Bu hükümler itibariyle, ilgili SGK Müdürlüğü, SSK Genel Müdürlüğü’nün 12-99 Ek sayılı Genelgesi gereğince “kıdem tazminatı alabilir” yazısını vermek zorundadır. Bu yazı, SGK’den mutlaka istenmelidir.

Yaşanan uzun bir yargı süreci sonrasında, sigortalıya, mülga 506 sayılı Yasanın halen yürürlükteki geçici 81. maddesinin 4759 sayılı yasa ile değişik (C) bendinde öngörülen yaş şartı dışında en az 15 yıllık sigortalılık ve 3600 gün prim ödeme şartını yerine getirdiğinde, 1475 sayılı yasanın 14. maddesinin 5. bendi gereğince, SGK tarafından kıdem tazminatı yazısı verilmesi gerektiği ilkesi benimsenmiştir. Bu durumda sigortalı, kendi isteğiyle işten ayrıldığı tarih itibarıyla, 506 sayılı Yasa’nın Geçici 81. maddesinin 4759 sayılı yasa ile değişik (C) bendinden öngörülen yaş şartı dışındaki en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 gün prim ödeme şartına haiz olduğunda, 1475 sayılı Yasa’nın 14. maddesine 4447 sayılı Yasa’nın 45. maddesiyle eklenen 5. bendi hükmü uyarınca, kıdem tazminatı yazısının verilmesi gerektiği uygulaması yapılmaktadır.

kademeli emekliliğe geçiş hükümlerine (506/geçici m.81) tabi bir sigortalı, 15 yıllık sigortalılık süresini, 3600 gün şartını yerine getirdiğinde, yaş şartı dışındaki şartları yerine getirdiğini belirttiği yazısıyla ilgili SGK Müdürlüğüne başvurarak ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısı için talepte bulunacak ve SGK’den aldığı bu yazı ile işverenine başvurarak, çalışmakta olduğu şirketten kıdem tazminatını alıp ayrılmak istediğini tebliğ ederek, kıdem süresi için kıdem tazminatının ödenmesini isteyebilecektir. Bu ödeme yapılmazsa, işverenliği, İş Mahkemesi’nde en yüksek mevduat faizini de isteyerek dava edebilecektir.

Bu açıklamalarımıza göre,

Söz konusu Kanun maddesinin içinde bahsi geçen Kanun maddeleri incelendiğinde kimlerin yahut hangi şartları taşıyanların emekli olmadan veya diğer bir ifadeyle istekleri üzerine işten ayrılıp kıdem tazminatına hakları olduğu görülecektir.

506 sayılı Yasa’nın 60. maddesinin (A) bendinin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen yaş şartları göz ardı edildiğinde;

a- Kadın ya da erkek olsun başka şart aranmaksızın 7000 gün,

b- Kadın ya da erkek olsun 25 yıl sigortalı bulunması ve en az 4 500 gün, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar ile,

506 sayılı Yasa’nın geçici 81. maddesinin (B) bendinde belirtilen yaş şartları göz ardı edildiğinde;

Kadınlar 20, erkekler ise 25 yıl sigortalılık süresi ile anılan maddede belirtilen gün sayılarına (5000 ile 7000 gün arasında ) ulaşanlar ve

506 sayılı Yasa’nın geçici 81. maddesinin (C) bendinde belirtilen yaş şartları göz ardı edildiğinde;

Kadın ya da erkek olsun 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olanlar işyerinden kıdem tazminatı alarak ayrılabilirler.

Örnek bir  “kıdem tazminatı alabilir” yazısı aşağıda verilmiştir:

T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI

ANKARA SOSYAL GÜVENLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

Ankara Sosyal Güvenlik Merkezi

Sayı    : B.14.1.SgK.3…

Konu    : Kıdem Tazminatı

İşinden ayrıldığı ……../………/…………… tarihi itibariyle, sigortalık süresi …….. yıl, ……. ay ve ………… gün, prim ödeme gün sayısı ……… olan …………………… sigorta sicil numaralı……………………………………………..’ya, 506 sayılı Kanunun …………………. maddesi gereğince ……. yaşını dolduracağı ……/…../…….. tarihinden sonra tahsis talebinde bulunması halinde yaşlılık aylığı bağlanacaktır.

Bu yazı, adı geçenin isteği ve 4447 sayılı Kanunla 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesinin birinci fıkrasına eklenen 5. bend gereğince kıdem tazminatını almasına esas olmak üzere verilmiştir.

Bilgi edinilmesini rica ederiz.

Şef                  Müdür Yardımcısı