08/07/2009
Soru-1 : Gümrük Ve Dış Ticaret Mevzuatını Oluşturan Temel Hukuki Metinler Nelerdir?
Cevap-1: Gümrük ve Dış Ticaret Mevzuatını oluşturan temel hukuki metinler şunlardır;
· 4458 sayılı Gümrük Kanunu
· İthalat Rejim Kararı
· İhracat Rejim Kararı
· Dış Ticarette Standardizasyon Rejim Kararı
· Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında Kanun
· Serbest Bölgeler Kanunu
· 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
· Katma Değer Vergisi Kanunu
· Özel Tüketim Vergisi Kanunu
Soru-2: Serbest dolaşımda bulunan eşya ne demektir?
Cevap-2: Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara ait hükümler saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutularak Türkiye Gümrük Bölgesine giren eşya ile üretiminde kullanılan girdilerin yerli olup olmadığına bakılmaksızın 4458 sayılı Gümrük Kanunu uyarınca Türk menşeli sayılan eşya serbest dolaşımda bulunan eşyadır.
Soru-3 : Eşyanın serbest dolaşıma girmesi için yerine getirilmesi gereken şartlar nelerdir?
Cevap-3 : Türkiye Gümrük Bölgesine gelen eşyanın serbest dolaşıma girişi; ticaret politikası önlemlerinin uygulanması, eşyanın ithali için öngörülen diğer işlemlerin tamamlanması ve kanunen ödenmesi gereken vergilerin tahsili ve diğer mali yükümlülüklerin yerine getirilmesi ile mümkündür.
Soru-4 : Nihai kullanım nedir?
Cevap -4: Nihai kullanım, bazı eşyanın ithalinde, Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliği’nde belirlenmiş şartlara bağlı olarak indirimli ya da sıfır gümrük vergisi uygulanmasıdır. Nihai kullanımda önemli olan eşyanın hangi alanda kullanıldığıdır.
Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçiniz
Soru-5: Transit Rejimi nedir?
Cevap-5: İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması transit rejimine girer.
Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçiniz
Soru-6 : Gümrük Beyannamesi yerine geçen belgeler nelerdir?
Cevap-6 : İlgili gümrük rejimi uyarınca beyanın yapıldığı Elçilik Mektubu, Kurye Mektubu, TIR Karnesi, ATA Karnesi, Kumanya Listesi, Déclaration en Douane gibi belgeler gümrük beyannamesi olarak kabul edilir.
Soru-7: Gümrük mevzuatı uyarınca faturada hangi bilgilerin yer alması gerekir?
Cevap-7 : Gümrük Yönetmeliği’nde fatura, kesin satışlarda, satıcı ve diğer hallerde gönderici tarafından mahallinde düzenlenmiş ve başlıca;
a) Faturanın düzenleme yeri, tarihi ve sayısı,
b) Kesin satışlarda satıcı firmanın, diğer hallerde ise satıcı veya eşyayı gönderen firmanın adı ve adresi,
c) Eşyayı satın alanın veya kesin satış dışındaki hallerde gönderilenin adı ve adresi,
d) Ödeme şartları (peşin veya vadeli gibi),
e) Satış bedeli ve teslim şartı (CIF, FOB veya diğer bir bedel gibi),
f) Eşyanın cinsi ve nev’i ve satış birimine (kilo, metre, adet, düzine gibi) göre miktarı,
g) Eşyanın birim fiyatı (1 metre, 1 kilo ve 1 adedinin fiyatı gibi),
h) Eşyanın bulunduğu kapların cins ve nev’i, marka ve numarası ve adedi,
ı) Eşyanın teslim ve bedelinin ödeme yeri,
i) Eşyanın gönderilme şekli,
hususlarını içeren bir belge olarak tanımlanmıştır.
Soru-8: Dahilde İşleme Rejimi Nedir?
Cevap-8: Dahilde İşleme Rejimi; serbest dolaşımda bulunmayan eşyanın vergileri teminata bağlanmak suretiyle veya bu amaçla serbest dolaşıma giren ya da eşdeğer eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde bir veya daha fazla işlem görerek, işlem görmüş ürünlerin elde edilmesi ve özel hükümler saklı kalmak kaydıyla, elde edilen ürünlerin ihraç edilmesinin esas olduğu, ihracatın gerçekleşmesi halinde teminatın veya alınan vergilerin geri verildiği bir rejimdir.
Daha fazla bilgi için lütfen tarafımızla irtibata geçiniz
Soru-9 : Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yapılabilecek işleme faaliyetleri nelerdir?
Cevap-9 : Dahilde İşleme Mevzuatı’nda işleme faaliyeti;
· Eşyanın montajı,
· Kurulması
· Diğer eşya ile birleştirilmesi
dahil olmak üzere işçiliğe tabi tutulması, işlenmesi, yenilenmesi, düzenli hale getirilmesi dahil olmak üzere tamir edilmesi ile işleme sırasında tamamen veya kısmen tüketilse dahi işlem görmüş ürünün bünyesinde bulunmayan ancak, bu ürünün üretilmesini sağlayan veya kolaylaştıran önceden belirlenmiş bazı eşyanın kullanılmasını ifade etmektedir.
Soru-10: Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında ithal edilebilecek ürünler nelerdir?
Cevap-10: İşlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile işlem görmüş ürünün bünyesinde yer almamakla birlikte çalışmasını sağlayan madde (yakıt ve yağ dahil) ya da hizmetin devamını sağlayan madde (yedek parça vb.) ambalaj ve işletme malzemesi ithal edilebilir.
İşletme malzemesi ifadesinden ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünün elde edilmesinde kullanılan ancak ürünün bünyesinde yer almayan ve sabit tesislerin çalışabilir durumda olmasını temin eden (enerji ve yakıt hariç), yatırım malı makine ve teçhizat niteliğinde olmayan malzemenin anlaşılması gerekmektedir. Bununla birlikte şartlı muafiyet çerçevesinde ve belge/izin kapsamında yapılacak işletme malzemesi ithalatında, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi tahsil edilir ve ticaret politikası önlemleri uygulanır
Soru-11 : Geçici İthalat nedir? İzni nereden alınır?
Cevap-11: Gümrük Kanunu’nun 128 inci maddesinde Geçici ithalat rejimi, serbest dolaşımda olmayan eşyanın ithalat vergilerinden tamamen ya da kısmen muaf olarak ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, Türkiye Gümrük Bölgesi içinde kullanılması ve bu kullanım sırasındaki olağan yıpranma dışında, herhangi bir değişikliğe uğramaksızın yeniden ihracına olanak sağlayan hükümlerin uygulandığı rejim olarak tanımlanmıştır.
Geçici ithalat izni için Geçici İthalat Rejimi İzin Talep Formu ve ilgili belgelerle birlikte gümrük müdürlüklerine başvurulması gerekmektedir.
Soru-12 : Geçici İthalat türleri nelerdir?
Cevap-12: Geçici İthalat Rejimi çerçevesinde, eşyanın tam muafiyet ya da kısmi muafiyet kapsamında geçici ithal edilmesi mümkündür.
Tam muafiyet kapsamında geçici ithal edilen eşyanın vergileri teminata bağlanmakta ve söz konusu eşyanın yurt dışı edilmesi durumunda alınan teminat iade edilmektedir. Kısmi muafiyet kapsamında geçici ithal edilen eşyadan ise Türkiye Gümrük Bölgesinde kaldığı her ay için söz konusu eşyanın serbest dolaşıma girmiş olması halinde alınacak vergilerin %3’ü tahsil edilmekte ve eşyanın yurt dışına gönderilmesi durumunda tahsil edilen vergiler geri verilmemektedir.
Türkiye Gümrük Bölgesine tam muafiyet ve kısmi muafiyet kapsamında geçici ithal edilebilecek eşya ilgili mevzuatta belirlenmiştir.
Tam muafiyet ve geçici muafiyet kapsamında geçici ithal edilebilecek eşya türlerine ilişkin
Soru-13: Geçici ithal edilen eşyanın yurtta kalma süresi ne kadardır ve bu süre uzatılabilir mi?
Cevap-13: Geçici İthalata ilişkin mevzuatta, bir takım eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesinde kalabileceği süre belirlenmiştir. Kalış süresi belirlenmeyen eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi’nde kalış süresi ise, eşyanın özelliği ve eşya sahibinin talebi doğrultusunda gümrük müdürlükleri tarafından belirlenmektedir.
Mücbir sebeplerin varlığı halinde verilen sürenin uzatılması mümkün bulunmakta, ancak eşya mülkiyetinin devredilememesi veya eşyanın uzun süreli yatırımlarda kullanılması halleri dışında 24 ayı aşan süre uzatımı yapılamamaktadır.
Soru-14 : İhracat Rejimi ve fiili ihracat nedir?
Cevap-14 : İhracat rejimi serbest dolaşımda bulunan eşyanın ihraç amacıyla Türkiye Gümrük Bölgesi dışına çıkışına ilişkin hükümlerin uygulandığı rejimdir. Fiili ihracat ise ihraç edilmek istenen eşyanın, ilgili ihracat beyannamesinin tescili sırasında bulunduğu durum ve niteliğini, gümrük denetiminden çıktığı sırada da aynen muhafaza etmesi ve bu haliyle Türkiye Gümrük Bölgesini terk etmesidir.
Soru-15: Her türlü eşyanın ihracı serbest midir?
Cevap-15: İhracı yasak ve izne bağlı mallar Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından yayımlanan İhracat: 96/31 sayılı Tebliğde, ihracı kayda bağlı mallar ise İhracat Yönetmeliği’nde sıralanmıştır.
Soru-16 : Hariçte İşleme Rejimi nedir? Bu Rejim çerçevesinde sağlanan kolaylıklar nelerdir?
Cevap-16 : Gümrük Kanunu’nun 135 inci maddesinde Hariçte İşleme Rejimi, serbest dolaşımdaki eşyanın hariçte işleme faaliyetlerine tabi tutulmak üzere Türkiye Gümrük Bölgesinden geçici olarak ihracı ve bu faaliyetler sonucunda elde edilen ürünlerin ithal vergilerinden tam veya kısmi muafiyet suretiyle yeniden serbest dolaşıma girişine ilişkin hükümlerin uygulandığı rejim olarak tanımlanmıştır.
Söz konusu tanımdan hareketle Hariçte İşleme Rejimi’nin, üretim maliyetlerini azaltarak rekabet güçlerini arttırmak isteyen üreticilerin, Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yaptıkları işleme faaliyetleri olarak tanımlanması da mümkündür.
Hariçte İşleme Rejimi’nin faydalarını şu şekilde özetlemek mümkündür;
· Türkiye Gümrük Bölgesi dışındaki ucuz işgücünden faydalanabilirsiniz,
· Türkiye Gümrük Bölgesi’nde gerçekleştirilmesi mümkün olmayan işleme faaliyetlerini gerçekleştirebilirsiniz,
· Yurt dışında tamir edilmesi gereken makinelerinizin tamiratını yaptırabilirsiniz
Soru-17: Tamir amacıyla yurtdışına gönderilen eşyanın geri ithalinde vergi ödenmesi gerekiyor mu?
Cevap-17 : Tamir amacıyla yurt dışına gönderilen eşyanın geri dönüşünde serbest dolaşıma giriş rejimi hükümleri uygulanır.
Söz konusu eşyanın tamiratının, garanti kapsamında, söz konusu eşyadaki imalat hatasının düzeltilmesi gibi nedenlerle yapılmış olması ve karşılığında herhangi bir ödeme yapılmamış olması durumunda, söz konusu eşya serbest dolaşıma ithalat vergilerinden tam muaf olarak girmektedir. Hangi hallerde tam muafiyet uygulanmayacağı ilgili mevzuatta belirlenmiştir.
Tamirat karşılığında bir bedel ödenmesi söz konusu ise, eşyanın gümrük kıymeti tamirat bedeli üzerinden, eşyaya ilişkin serbest dolaşıma giriş beyannamesinin tescil edildiği tarihteki vergi oranı ve vergilendirmeye ilişkin diğer unsurlara göre belirlenir.
Soru -18: Mahrecine İade nedir? Kusurlu, sözleşme hükümlerine aykırı olarak gelen eşyaya ilişkin ne yapılması gerekir?
Cevap-18 : Mahrecine iade, eşyanın, ithalatçısı tarafından geldiği yer geri gönderilmesidir.
Türkiye Gümrük Bölgesine getirilmiş ancak herhangi bir gümrük rejimine tabi tutulmamış eşyanın, antrepoya alınan eşyanın veya serbest dolaşımda bulunan eşyanın, mahrecine iade edilmesi mümkündür.
Ancak, mahrecine iade edilen eşyanın serbest dolaşıma sokulması nedeniyle ödenen vergilerinin geri verilmesi veya kaldırılması, söz konusu eşyanın kusurlu veya sözleşme hükümlerine aykırı olduğunun tespit edilebilmesi için gerekli ilk kullanım dışında kullanılmamış olmasına bağlıdır.
Soru-19: Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi Nedir?
Cevap-19 : Serbest dolaşıma girmemiş eşyanın, Türkiye Gümrük Bölgesinde, ithalat vergilerine veya ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın, niteliğini veya durumunu değiştiren işlemlere tabi tutulmaları ve bu işlemlerden elde edilen ürünlerin tabi oldukları gümrük vergileri üzerinden serbest dolaşıma girmeleri, gümrük kontrolü altında işleme rejimi hükümleri uyarınca yapılır. Elde edilen bu tür ürünler işlenmiş ürün olarak adlandırılır.
Soru -20: Basitleştirilmiş usul uygulaması nedir? Türleri nelerdir?
Cevap-20 : Gümrük Kanunu’nun 10 ve 71 inci maddeleri, gümrük usul ve formalitelerinin yürürlükteki hükümlere uygun olarak yürütülmesi kaydıyla söz konusu usul ve formalitelerin mümkün olduğunca basitleştirilmesine imkan tanımaktadır.
Söz konusu Kanun maddelerinin verdiği yetki doğrultusunda Gümrük Yönetmeliği’nde gerekli düzenlemeler yapılmış olup, söz konusu düzenlemeler çerçevesinde oluşturulan basitleştirilmiş usul uygulaması türleri şunlardır;
· Eksik bilgi ve belgeyle beyan,
· Beyanname yerine ticari ve idari belgeyle beyan,
· Kayıt yoluyla rejim beyanı,
· Basitleştirilmiş kontrol yöntemi,
· TOBB’a tasdik ve gümrük idarelerine vize işlemi için ibraz zorunluluğu olmadan ATR Dolaşım Belgesi düzenleme,
· Tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usulden eşyanın özelliğine bakılmaksızın yararlanma,
· Götürü teminat sistemi,
· Kısmi teminat sistemi.
Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliği uyarınca yukarıda belirtilen basitleştirilmiş usul uygulamalarından yararlanmak isteyen firmaların Gümrük Müsteşarlığı’na başvurarak Onaylanmış Kişi Statüsü alması gerekir.
Onaylanmış kişi statüsü alabilmek için gümrük mevzuatında belirlenen güvenlik kriterlerini ve dış ticaret performanslarını taşımak gereklidir. Firmaların sahip oldukları dış ticaret performanslarına göre onaylanmış kişi statüsü A, B ve C olmak üzere 3 sınıfa ayrılmıştır.
Aşağıdaki tabloda hangi sınıfın hangi basitleştirilmiş usul uygulamalarından yararlanabileceği açıklanmıştır.
Basitleştirilmiş usul uygulamaları
|
A Sınıfı
|
B
Sınıfı
|
C
Sınıfı
|
Eksik bilgi ve belgeyle beyan,
|
√
|
√
|
√
|
Kayıt yoluyla rejim beyanı
|
√
|
|
|
Basitleştirilmiş kontrol yöntemi
|
√
|
√
|
|
TOBB’a tasdik ve gümrük idarelerine vize işlemi için ibraz zorunluluğu olmadan ATR Dolaşım Belgesi düzenleme
|
√
|
√
|
|
Tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usulden eşyanın özelliğine bakılmaksızın yararlanma
|
√
|
√
|
√
|
Götürü teminat sistemi
|
√
|
√
|
|
Kısmi teminat sistemi
|
√
|
√
|
√
|
Soru-21 : GTİP Nedir?
Cevap-21: GTİP’in açılımı Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu’dur
Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde kullanılan 12 basamaklı bir koddur. Bu kodun ilk 6 rakamı Dünya Gümrük Örgütü’ne üye tüm ülkelerce kullanılan Armonize Sistem (Harmonized System-HS) Nomanklatürü kodunu, 7-8 inci rakamlar Avrupa Birliği ülkeleri tarafından kullanılan Kombine Nomanklatür (Combined Nomenclature-CN) kodunu, 9-10 uncu rakamlar farklı vergi uygulamalarımız nedeniyle açılan pozisyonları gösteren kodları, 11-12 inci rakamlar ise istatistik kodlarını göstermek için kullanılmaktadır.
Soru-22 : Bağlayıcı Tarife Bilgisi (BTB) nedir?
Cevap-22 : BTB, bir gerçek veya tüzel kişinin yazılı talebi üzerine Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü tarafından verilen ve eşyanın Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde sınıflandırılmasına ilişkin idari bir karardır.
Soru-23: Eşyaya genel olarak hangi şartlarda tasfiye hükümleri uygulanır?
Cevap-23: Gümrük Kanununun 177 nci maddesi uyarınca,
· Geçici depolama yerlerinde ve antrepolarda bulunan ve Kanunda belirtilen süreler zarfında gümrük işlemleri tamamlanmayan veya süreleri bulunup bulunmadığına bakılmaksızın çabuk bozulma ve telef olma tehlikesine maruz bulunan veya saklanması masraflı ve külfetli olan,
· 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu hükümleri uyarınca tasfiye edilecek duruma gelen eşya
tasfiye hükümlerine tabi tutulur.
Soru-24: Gümrük idarelerinde iş takibini kimler yapabilir?
Cevap-24 : Gümrük Kanunu’nun 5 inci maddesi uyarınca; bütün kişiler, gümrük mevzuatı ile öngörülen tasarrufları ve işlemleri gerçekleştirmek üzere gümrük idarelerindeki işleri için bir temsilci tayin edebilirler.
Temsil, doğrudan ve dolaylı olmak üzere iki şekildedir. Doğrudan temsil durumunda temsilci başkasının adına hareket eder, dolaylı temsilde ise temsilci kendi adına ancak başkasının hesabına hareket etmektedir. Gümrük Kanunu uyarınca dolaylı temsil ancak gümrük müşavirleri tarafından yapılabilmektedir.
Soru -25: Menşe Şahadetnamesi ve EUR.1 Belgesi ne işe yarar?
Cevap -25: Menşe Şahadetnamesi eşyanın tercihli olmayan menşeini gösteren bir belgedir. EUR.1 Dolaşım Sertifikası ise ihraç konusu eşyanın akit ülke menşeli olduğunu veya gördüğü değişiklik ve işlemler dolayısıyla o ülke menşeli sayılması gerektiğini bildirir belgedir diğer bir anlatımla EUR.1 Belgesi eşyanın tercihli menşeini tevsik etmektedir.
Soru-26 : Tedarikçi beyanı ne demektir?
Cevap-26 : Tedarikçi Beyanı, Türkiye’den Topluluğa veya Topluluktan Türkiye’ye sevkedilen Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemine dahil ülkelerden biri menşeli eşyanın, aynı halde veya işlendikten sonra yine Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonu Sistemine dahil ülkelerden birine ihraç edilmesi sırasında, tercihli muameleden yararlanabilmek amacıyla menşe ispat belgesi düzenlenmesi talebinde bulunulduğunda, menşei kanıtlayıcı belge olarak kullanılmakta olup, eşyanın ilgili tercihli menşe kurallarını sağladığını ve beyan sahibinin bu beyanı destekleyici her türlü kanıtı ibraz etmeye hazır olduğunu göstermektedir.
Soru -27: Form A Belgesi nedir?
Cevap -27: Form A Belgesi de EUR.1 Belgesi gibi eşyanın tercihli menşeini göstermektedir. Ancak Form A belgesi Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi çerçevesinde tercihli rejimden yararlanması istenilen eşyanın GTS ülkesi menşeli olduğunun ispatı için kullanılmaktadır. Bu itibarla Form A da eşyanın tercihli menşeini göstermekle birlikte EUR.1 Belgesinden farklıdır.
Soru-28 : AKÇT kapsamı eşya için hangi menşe belgesi düzenlenir?
Cevap -28: AKÇT ürünleri Türkiye ile AB arasında tesis edilen gümrük birliğinin dışındadır. Bu nedenle söz konusu ürünlerin ticaretinde de tercihli menşe kuralları işlemekte ve söz konusu ürünlerin tercihli menşei EUR.1 Belgesi ya da fatura beyanı ile tevsik edilmektedir.
Soru-29 : Antrepo ne demektir?
Cevap-29: Antrepo; ithalat vergilerine ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmamış ve serbest dolaşıma girmemiş eşyanın konulabildiği yerlerdir. Antrepoda bulunan eşya antrepoda bulunduğu müddetçe gümrük gözetiminde kalır ve bu süre zarfında eşyaya terettüp eden vergiler ödenmez.
Soru-30: A.TR Dolaşım Belgesi nedir?
Cevap-30:Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Karar ‘da A.TR Dolaşım Belgesi; Türkiye veya Topluluk’ta serbest dolaşımda bulunan eşyanın Türkiye-Avrupa Topluluğu gümrük birliği çerçevesinde tercihli rejimden yararlanabilmesini sağlamak üzere, gümrük idaresince ya da bu idare tarafından yetki verilmiş kuruluşlarca düzenlenip gümrük idaresince vize edilen belge olarak tanımlanmaktadır. A.TR Dolaşım Belgesi ilişkili olduğu eşyanın gümrük birliğinde serbest dolaşımda olduğunu göstermektedir. Bu itibarla gümrük birliği kapsamındaki bir ülkeden gelen ancan A.TR Dolaşım Belgesi bulunmayan bir eşyaya 3 üncü ülkelere uygulanan vergi oranları uygulanmaktadır.
Ülkemizde A.TR Dolaşım Belgeleri Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğince düzenlenmektedir.
Soru-31 : “Serbest Dolaşımdaki Eşya” nedir?
Cevap-31: Serbest Dolaşımdaki Eşya; Tümüyle Türkiye veya Toplulukta elde edilmiş olan ya da tamamı veya bir kısmı üçüncü ülkeler menşeli olup Türkiye ya da Toplulukta ithal işlemleri tamamlanmış, gerekli gümrük vergisi, eş etkili vergi ve resimleri tahsil edilmiş, bu vergi ve resimleri tam veya kısmi bir iadeden yararlanmamış eşyadır.
Bu itibarla menşe ve serbest dolaşım kavramları arasında fark bulunmaktadır.
Soru -32: Serbest Bölgelerdeki eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenebilir mi?
Cevap-32 : Gümrük Yönetmeliği uyarınca, Türkiye’den serbest bölgelere gönderilen eşyaya ilişkin olarak düzenlenen ihracat beyannamesi kapsamı her türlü eşyanın, serbest dolaşımda bulunup bulunmadığının tespiti amacıyla, serbest bölgeye giriş aşamasında veya transit olarak serbest bölgeye giriş yapan Avrupa Topluluğu veya üçüncü ülke menşeli eşya için de, bölgeye giriş aşamasında ön statü belgesi düzenlenmektedir.
Serbest Bölge’den AB’ye yapılacak ihracatlarda, ihraç eşyasına ilişkin A.TR Dolaşım Belgesi düzenletilmek istenmesi durumunda, ilgili Oda’ya ve gümrük idaresine eşyaya ilişkin ön statü belgesi ibraz edilmesi gerekir.
Soru-33 : Eşyanın “gümrük kıymeti” nedir?
Cevap-33: Eşyanın gümrük kıymeti, Gümrük Tarifesinin ve eşya ticaretine ilişkin belirli konularda getirilen tarife dışı düzenlemelerin uygulanması amacıyla, Gümrük Kanunu çerçevesinde belirlenen kıymettir.
İthal eşyasının gümrük kıymeti ise eşyanın satış bedelidir. Satış bedeli, Türkiye’ye ihraç amacıyla yapılan satışta Gümrük Kanunu uyarınca gerekli düzeltmelerin de yapıldığı fiilen ödenen veya ödenecek fiyattır.
Soru -34: Eşyanın gümrük kıymeti nasıl tespit edilir?
Cevap-34 : Eşyanın gümrük kıymeti aşağıdaki 6 yönteme göre tespit edilir;
1. Satış bedeli yöntemi,
2. Aynı eşyanın satış bedeli yöntemi,
3. Benzer eşyanın satış bedeli yöntemi
4. İndirgeme yöntemi,
5. Hesaplanmış kıymet yöntemi
6. Son yöntem,
İthal eşyasının kıymeti tespit edilirken yukarıda yer alan yöntemler sırayla uygulanır ve bir üstteki yöntemle tespit edilebildiği sürece bir alttaki yönteme geçilmez, ancak yükümlünün talebi ve gümrük idaresinin uygun görmesi durumunda hesaplanmış kıymet yöntemi, indirgeme yönteminden önce kullanılabilir.
Soru -35: Türkiye’de serbest bölgelerde faaliyette bulunabilmek için ne yapmak gerekir? Müracaat nereye yapılır?
Cevap-35 : Serbest bölgelerde faaliyette bulunmak için Dış Ticaret Müsteşarlığı Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğünden Faaliyet Ruhsatı alınması gerekmektedir.
Soru-36: Serbest Bölgelerde sağlanan avantajlar nelerdir?
Cevap-36: Genel olarak serbest bölgeler; ülkenin siyasi sınırları içinde olmakla beraber gümrük bölgesi dışında sayılan, ülkede geçerli ticari, mali ve iktisadi alanlara ilişkin hukuki ve idari düzenlemelerin uygulanmadığı veya kısmen uygulandığı, sınai ve ticari faaliyetler için daha geniş teşviklerin tanındığı ve fiziki olarak ülkenin diğer kısımlarından ayrılan yerler olarak tanımlanabilir.
Bu itibarla;
· İthal girdi kullanarak ürettiği ürünleri dış pazarlara satan,
· Emek-yoğun sektörlerde faaliyette bulunan,
· Re-eksport faaliyetinde bulunan,
· Dövizle işlem yapmak isteyen üretim ve alım-satım yapan,
· Altyapısı hazır modern iş ortamı arayan
firmalar için Serbest Bölgeler önemli avantajlar sunmaktadır.
Soru-37 : Türkiye’deki serbest bölgelerde ne gibi faaliyetlerde bulunulabilir, ayrıca, bulunulabilecek faaliyetler serbest bölgeye göre değişir mi?
Cevap-37: 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu uyarınca Serbest bölgelerde, Yüksek Planlama Kurulu’nca uygun görülecek her türlü sınai, ticari ve hizmetle ilgili faaliyet yapılması mümkündür. Ülkemizde bütün serbest bölgelerde üretim, alım-satım ve hizmetle ilgili faaliyetler yapılabilmektedir.
Soru-38:Her türlü eşyanın ihracı serbest midir?
Cevap-38:Uluslararası veya ikili anlaşmalar, kanun, tüzük ve kararnamelerle konulmuş yasaklama ve kısıtlama hükümleri saklı kalmak üzere, her türlü eşyanın Türkiye’den ihracı serbesttir.
Soru-39:İhracat işlemleri ile ilgili olarak ne tür gümrük cezaları vardır?
Cevap-39:Birinci olarak, Gümrük Kanunu’nun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrası uyarınca, Gümrük Kanunu’na ve bu Kanunla tanınan yetkilere dayanılarak çıkarılan tüzük, yönetmelik, tebliğ ve talimatlarla getirilen şekil ve usullere aykırı hareket edenlere, her yıl yeniden belirlenen bir para tutarında usulsüzlük cezası uygulanır.
İkinci olarak, yine aynı Kanunun 241 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (j) bendi uyarınca, herhangi bir ihracat iadesinden yararlanmayan veya ihracat vergisine ve ticaret politikası önlemlerine tabi olmayan ihracata konu eşyanın cins, tür, miktar veya kıymetinin yanlış beyan edilmesi halinde, usulsüzlük cezası Kanunun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki para tutarının iki katı olarak uygulanır.
Soru-40:Doğrudan ihracatla ilgili olarak ne tür kaçakçılık fiilleri vardır?
Cevap-40:4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’na göre bu kapsamdaki kaçakçılık fiilleri şöyle sıralanabilir:
a) İhraç eşyasının yapılan beyan ve eki belgelere göre miktarı veya cinsinde yüzde ondan fazla farklılık çıkması.
b) İhraç eşyası için gerçeğe aykırı belge ibrazı suretiyle ihracat vergilerini ödememek veya eksik ödemek veya Devletçe uygulanan teşvik veya sübvansiyonlardan veya parasal iadelerden yararlanmak şeklinde haksız menfaat temin etmek.c) İhracı lisansa, şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk veya yeterlilik belgesine tâbi olan eşyayı, belirlenen kayıt ve koşullara uymaksızın veya gerçeğe aykırı her türlü beyanname ve belge ibrazı ile gümrüğü yanıltarak işlemini yaptırmak suretiyle ihraç etmek.