DUBAİ’DE ŞİRKET KURMA PROSEDÜRLERİ

General Partnership

Sadece Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşlarına bu tür şirket kurma izni verilmiştir. İki veya daha fazla ortakla kurulmaktadır. Minimum

sermaye şartı yoktur.

Simple Limited Partnership

Bu ortaklık genel ortaklığa benzer olup, sadece BAE vatandaşları genel ortak olabilir, yabancılar ancak ‘sleeping partner’ olabilir. Yani, yabancılar şirketin yönetiminde söz sahibi değildir ve sorumlulukları koydukları para ile sınırlıdır. Minimum sermaye şartı yoktur.

Joint Participation – Ventures

Bu yapı iki veya daha fazla kişinin ortaklığında kurulmaktadır. Bu tür şirketler kısa vadeli yatırımlarda için yabancı şirket ve kişiler için uygundur ve yabancı kuruluşlar sıklıkla bu şirketleşme şeklini kullanırlar. Şirket ismi ve lisansı ana ortağındır. Kontratta ortakların hak ve sorumlulukları, ayrıca kar ve zararın nasıl paylaşılacağı yazılmaktadır. Yerli ortak şirket sermayesinin %51’ine sahip olmalıdır. Fakat kar değişik oranlarla paylaşılabilir. Ortak girişim şirketlerinde aksi ana sözleşmede belirtilmediği sürece kararlar bütün ortakların oybirliği ile alınır.

Public Joint Stock Companies

Bu yapıda bir şirketin asgari sermaye şartı 10.000.000 Dirhem olup en az 10 kurucu üyesi olmak zorundadır. Şirket sermaye payının asgari %20‘si azami %45‘i bu 10 ortağa ait olabilir. Yönetim kurulu 3 ile 15 kişi arasında olup, başkanı BAE vatandaşı olmalıdır. Sermayenin % 51‘inin BAE vatandaşlarına ait olması gerekmektedir.

Private Joint Stock Companies

Sermaye şartı 2.000.000 Dirhem olup, en az üç ortak tarafından kurulmaktadır. Bu şirketin hisseleri halka sunulamamaktadır. Companies with Limited Liability

En az 2 en çok 50 ortaklı olmaktadır. Hisselerin her biri 1.000 Dirheme bölünmüş olup, ödenmiş olmalıdırlar. Sermayeleri 150.000 Dirhemdir. Dubai‘de ise 300.000 Dirhem’dir. Yönetim kurulu genel kurulca belirlenip, azami 5 kişi olmaktadır. Kararlar oy çokluğu ile alınmaktadır. Genel kurulda her ortak şirketteki hissesi oranında söz sahibi olmaktadır. Bu şirket türü yabancı yatırımcıların en çok tercih ettiği şirket türüdür. Şirketin yönetim kontrolünü yabancılar ellerinde

tutabilmek için bazı tedbirler alabilmektedir.

Partnerships Limited With Shares

Sermaye şartı asgari 500.000 Dirhem olmak zorundadır. Genel ortakları BAE’den katılımcı ortaklar da BAE dışından olabilmektedir. Yabancı Şirketlerin Şube ve Temsilcilikleri BAE‘de yabancı şirketlerin şube ya da temsilcilik açma işlemleri Ticari Şirketler Hukuku ve 1989/69 sayılı Bakanlık Kararı ile düzenlenmektedir. Yabancı şirketler Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı’ndan lisans alarak ve isimlerini Bakanlıktaki Yabancı Şirket Tescil kısmına kaydettirerek şube açmaktadırlar. Dubai’de Ekonomi Geliştirme Departmanı kayıtları yapmaktadır. Yabancı şirket şube ve temsilcilikleri ticari faaliyet yapamamakta ancak reklam, kampanya ve pazarlama yapabilmektedirler. Yabancı şube ve temsilcilikler yıllık belirli bir ücret ödeyerek yerel bir sponsor bulmak zorundadırlar.

Şube açılması için gerekli belgeler:

•Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı’ndan onay

•Şube açılması için şirket Yönetim Kurulu kararı (Arapça)

•Şirket müdürüne yetki devir belgesi

•Yerel sponsorun pasaport ve kimlik fotokopisi

•Şirket müdürünün pasaport fotokopisi

•Şube açacak şirketin Kuruluş Sözleşmesi

•Şirketin işbirliği kararının fotokopisi

•Faaliyet tipine göre resmi makamlardan alınan belge

•Ofis kira kontratının fotokopisi

•Yerel acentayla yapılan kontratın aslı ve kopyası

Temsilcilik ofisi açılması için gerekli belgeler:

•Yerel sponsorun pasaport ve kimlik fotokopisi

•Şirket müdürünün pasaport fotokopisi

•Temsilcilik açacak şirketin Kuruluş Sözleşmesi

•Temsilcilik açılması için şirket Yönetim Kurulu Kararı (Arapça)

•Şirket müdürüne yetki devir belgesi

•Şirketin işbirliği kararının fotokopisi

•Ekonomi ve Ticaret Bakanlığından onay (sigorta şirketleri için)

•Merkez Bankası onayı (Banka temsilcilikleri için)

•Ofis kira kontratının fotokopisi

•Yerel sponsorla yapılan kontratın aslı ve kopyası

Şahıs Şirketleri

Bu tür kuruluşlar da tek yerli ortaklı, %100 yabancı şirketin sahibi olduğu hizmet kuruluşu ya da iki ya da daha fazla yerli ve yabancı ortaktan oluşan ortaklıklar tarzında olmaktadır. Basit hizmetleri ve ticari olmayan aktiviteleri yürütmek için kurulmaktadırlar.

Serbest Bölge Şirketleri

Serbest Bölgelerde 3 tip şirket kurulabilmektedir. Bunlar Serbest Bölge Kuruluşu, Serbest Bölge Şirketi ve Yabancı Şirket Şubesi olarak adlandırılmaktadır. Serbest Bölgelerde ayrıca 4 tip lisans verilmektedir. Bunlar ticari, sanayi, hizmet ve milli sanayi lisanslarıdır. BAE’de 15 serbest bölge bulunmaktadır. Her serbest bölgenin kuruluş izinleri, masrafları ve kira bedelleri farklı olmaktadır. Dubai Jebel Ali Serbest Bölgesi’nde Serbest Bölge Kuruluşu için bir milyon Dirhem asgari sermaye şartı aranırken, Serbest Bölge Şirketinde sermaye şartı 500.000 Dirhem olmaktadır. Serbest Bölgelerde kurulacak şirketlerde yerel ortağa ihtiyaç bulunmamakta gümrük vergisi alınmamakta ve % 100 yabancı sermayeli şirket olabilmektedir. Her türlü prosedür yerinde tamamlanmaktadır.

İŞ KANUNU, İSTİHDAM VE İNSAN KAYNAKLARI

BAE’de çalışma hayatı 1980 yılında çıkan 8 sayılı Federal Kanunla düzenlenmiştir. Bunun yanında zaman içerisinde bir dizi Bakanlık ve yerel emirlik kararları da çıkartılmıştır. BAE Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı, yabancı işçi istihdamına sıcak bakmamakta, ancak zorunlu olduğunun tespit edilmesi halinde izin vermeyi tercih etmektedir. BAE’de toplam nüfusun %80’ini yabancılar oluşturmaktadır. İstihdamda da bu oran göze çarpmaktadır. Planlama Bakanlığı raporlarına göre BAE’de toplam istihdam edilen kişi sayısı 2.191.298’dir. Çalışma kontratları en fazla dört yıl süreyle yapılmakta ve bu süre taraflarca uzatılabilmektedir. Deneme süreleri ise en fazla altı ay olarak uygulanmaktadır. Çalışma saatleri ise haftada 6 gün ve günde 8 saattir. Personel maaşları yüksekten düşüğe doğru Körfez ülkeleri, Batı ülkeleri, Asya ve diğer Arap ülkeleri vatandaşları olarak sıralanmaktadır. İşgücü maliyeti genel olarak düşük olup, vasıfsız işçi aylığı 150-200 dolar arasındadır. Hintliler, Pakistanlılar ve diğer Uzakdoğu ülkelerinin vatandaşları istihdam edilmektedir. Yabancı işçi çalıştırılması izne tabidir. Yabancı işçi getirilmesi sırasında teminat olarak 1.000 Dirhem (yaklaşık 817 dolar) alınmaktadır. Sağlık kartı için de 250-300 Dirhem (68 ila 82 dolar) alınmaktadır. Sağlık kartı için de 250-300 Dirhem (68 ila 82 dolar) alınmaktadır. Vize harçları ile birlikte toplam 5.000 Dirhem (1.360 Dolar) yabancı işçi getirme masrafı olmaktadır.

SONUÇ

Emirlikler içinde; yabancı bir kişi, bir veya birden fazla BAE vatandaşını/şirketini ortak yapmaksızın ticari şirket kuramamaktadır. Yabancılar için en uygun şirket türü ise “Limited Liability Company (LLC)’dir”. Yabancılar şirket hisselerinin en fazla %49’una sahip olabilmektedir. Kuruluş sermayesi Dubai’de 300 bin dirhemdir (82 bin dolar). Dubai’de şirket kuruluşu için ilk başvuru mercii Dubai Ekonomik Kalkınma Dairesi olup (www.dubaided.gov.ae/main), ticaret lisansının alınmasını müteakip Dubai Ticaret ve Sanayi Odasına (www.dcci.ae) üye olunmaktadır. Şirketin iştigal alanına göre ilgili kurumlardan izin belgesi alınmaktadır.

Yabancı şirketlere, BAE’de şube yada temsilcilik ofisi açma imkanı da tanınmıştır. Kuruluş sermayesi ve lokal ortak bulma zorunluluğu bulunmamaktadır. Sadece “local service agent” unvanıyla yerel bir şahsın, vize düzenlenmesi ve bazı kamu işlemleri için istihdam edilmesi zorunluluğu getirilmiştir. Ancak ticari faaliyetlerde LLC oluşuma kıyasla, uygulamada epey sınırlama sözkonusudur.

Şube yada temsilcilik ofisi kuruluşunda ilk müracaat Ekonomi Bakanlığı’na yapılmakta olup, bilahare lisans için Dubai Ekonomik Kalkınma Dairesine ve üyelik için Dubai Ticaret Odasına müracaat edilmektedir.

Yabancı şirketler, BAE’de ticari acenta/distribütör tayin etmek suretiyle de iç piyasada aktif pazarlama ve satış imkanına sahip olabilmektedir. Ticari Acentalık Kanunu uyarınca, sadece BAE vatandaşı yada %100 BAE sermayeli firma ticari acenta olabilmektedir. Ticari Acenta yada distribütör Federal Ekonomi Bakanlığı’na kayıt edilmektedir. Yabancı şirket, BAE geneli için olabileceği gibi emirlikler bazında da acenta tayin edebilmektedir.

Sanayi tesisi kurulması için de en az %51 oranında “yerel ortaklık ihtiyacı” bulunmaktadır. İlk başvuru mercii Maliye ve Sanayi Bakanlığı’dır. Petrol ve doğalgaz gibi hammadde üretimine yönelik şirket faaliyetleri, istinai olarak, lokal ortak şartından muaf tutulmuştur.

Serbest Bölgelerde; kurulacak şirketlerde yerel ortağa ihtiyaç bulunmamakta, % 100 yabancı sermayeli şirket kurulabilmektedir. Yerel sponsor görevini serbest bölge idaresi tarafından yerine getirilmektedir. Şirket kuruluş işlemleri serbest bölgelerde yapılmaktadır.