AKTİFE KAYITLI GAYRİMENKULLERİN VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ AÇISINDAN DEĞERİ

Anonim şirketin aktifinde kayıtlı gayrimenkullerin ölüm tarihindeki emlak vergisine esas olan değerlerinin veraset ve intikal vergisi matrahında dikkate alınması gerektiği.

Yazınızda, 06.10.2005 tarihinde vefat eden …….’dan mirasçılarına intikal eden ……. Anonim Şirketinin aktifinde kayıtlı gayrimenkullerin enflasyon düzeltmesine tabi tutularak bulunan enflasyon farkının veraset ve intikal vergisi yönünden öz sermayeyi hesaplarken dikkate alınıp alınmayacağı hususunda tereddüde düşüldüğü belirtilerek, bu konudaki Başkanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.

Bilindiği üzere, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinin (A) fıkrasının birinci bendinde, kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde %100′den ve içinde bulunulan hesap döneminde %10′dan fazla olması halinde mali tablolarını enflasyon düzeltmesine tabi tutacakları, enflasyon düzeltmesi uygulamasının, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona ereceği, bir hesap dönemi içindeki geçici vergi dönemlerinin herhangi birinde düzeltme yapılması halinde takip eden geçici vergi dönemlerinde ve içinde bulunulan hesap dönemi sonunda da düzeltme yapılacağı ifade edilmiştir.

Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde 5024 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle vergi sistemimize giren enflasyon düzeltmesinin geçiş aşaması da yine aynı Kanunla Vergi Usul Kanunu’na eklenen geçici 25. madde ile belirlenmiştir. Bu madde kapsamında düzeltilmesi gereken ilk bilanço, 31.12.2003 tarihli bilançodur. Öte yandan, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinde belirtilen enflasyon düzeltmesi için gerekli şartların, 2004 takvim yılının ikinci geçici vergi dönemi itibariyle oluşması sebebiyle 31.12.2004 tarihli bilançonun da enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekmektedir.

Bu nedenle, söz konusu şirketin, 31.12.2003 tarihli bilançosunun Vergi Usul Kanunu’nun geçici 25. maddesi kapsamında, 31.12.2004 tarihli bilançosunun ise anılan Kanun’un mükerrer 298. maddesi kapsamında düzeltildiği, son olarak, söz konusu şirketin ortağı ……’nın vefatından sonra veraset ve intikal vergisi yönünden öz sermayenin hesaplanması sırasında, en son düzenlenen ve 31.12.2003 ve 31.12.2004 tarihli bilançolara dayanan 30.09.2005 tarihli bilançosunun da enflasyon düzeltmesine tabi tutulduğu anlaşılmaktadır.

Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesinin (A) fıkrasının (5) numaralı bendinde, “…Düzeltme sonucu bulunan tutarlar, izleyen dönemde enflasyon düzeltmesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, izleyen dönemin başlangıç değerleri olarak dikkate alınır. …Enflasyon düzeltmesine tabi tutulan değerlerin elden çıkarılması halinde, bunlara ilişkin enflasyon düzeltme farkları maliyet addolunur.” hükmüne yer verilmektedir.

Buna göre, bahsi geçen şirketin öz sermayesinin tespiti sırasında, Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298. maddesi kapsamında enflasyon düzeltmesine tabi tutulması mümkün bulunmayan 30.09.2005 tarihli bilançosunun düzeltilmemiş halinin esas alınması, söz konusu bilançonun aktif ve pasifinde yer alan ve 31.12.2003 ile 31.12.2004 tarihli bilançoların düzeltilmesi sırasında bulunan kıymetlerin değerinin, enflasyon farklarını da içeren düzeltilmiş değerler olarak dikkate alınması gerekmektedir.

Öte yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 297. maddesinde ise ticari sermayeye dahil olsun olmasın bilumum binalarla arazinin vergi değeri ile değerleneceği hüküm altına alınmıştır.

Ayrıca, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinde, “Veraset ve intikal vergisinin matrahı, intikal eden malların Vergi Usul Kanunu’na göre bulunan değerleridir” denilmekte ve ön tarhiyat için mükelleflere bir kolaylık sağlanması bakımından bazı değerleme ölçüleri öngörülmüş bulunmaktadır. Aynı maddenin (a) bendinde, ticari sermayenin değerlemesinde, mükelleflerin ölüm tarihine takaddüm eden takvim yılı bilançosuna göre bulunacak öz sermayeyi ticari sermaye olarak beyan edebilecekleri gibi, isterlerse ölüm tarihi itibariyle düzenlenecek bilançoyu esas alarak öz sermayelerini tespit edebilecekleri, (b) bendinde de, gayrimenkullerin ticari işletmeye dahil olsun veya olmasın emlak vergisine esas olan değerle değerleneceği hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanun’un 11. maddesinde ise “Bu vergiye mevzu olacak malların değerleme günü, miras yoluyla meydana gelen intikallerde mirasın açıldığı, diğer suretle vaki intikallerde malların hukuken iktisap edildiği gündür” denilmektedir.

Bu hükümlere göre, 06.10.2005 tarihinde vefat eden …….’dan mirasçılarına intikal eden ………. Anonim Şirketinin aktifinde kayıtlı gayrimenkullerin ölüm tarihindeki emlak vergisine esas olan değerlerinin veraset ve intikal vergisi matrahında dikkate alınması gerekmektedir.(*)

——————————————————————————————————————————————————————————————————–

(*)Maliye Bakanlığı Özelgesi

Tarih : 16.04.2008

Sayı : B.07.1.GİB.0.60/6013-961/039571

VİVK Md. 10

Benzer Konular:

1. VAKIFLARA YAPILACAK BAĞIŞ VE YARDIMLARDA VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ
2. TOPLUMSAL AÇIDAN YARARLI FAALİYET GÖSTEREN DERNEKLERE YAPILAN BAĞIŞ VE YARDIMLARDA VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ
3. ÖLÜM YARDIMININ GELİR VERGİSİ İLE VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ KARŞISINDAKİ DURUMU
4. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ BEYANNAMESİ
5. VERASET VE İNTİKAL VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 40)